మహారాష్ట్రలో ‘అర్బన్ నక్సల్ బిల్లు’ మరో రూపంలో, మరిన్ని కోరలతో ఆమోదం పొందింది. ‘మహారాష్ట్ర ప్రత్యేక ప్రజా భద్రతా బిల్లు’ను ఇటీవల రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఆమోదించింది. గత డిసెంబర్‌లో ముఖ్యమంత్రి దేవేంద్ర ఫడ్నవీస్ నాయకత్వంలోని ‘మహాయుతి’ ప్రభుత్వం ఈ బిల్లును ప్రతిపాదించినపుడు తీవ్ర వ్యతిరేకత వచ్చింది. నిరసనల మధ్య అఖిలపక్ష ఎమ్మెల్యేలతో ఒక కమిటీ ఏర్పాటు చేసి సవరణలతో కొత్త బిల్లును రూపొందించింది.

రాష్ట్రంలో వామపక్ష గ్రూపుల నుంచి, ముఖ్యంగా నక్సల్ గ్రూపుల నుంచి ఎదురవుతున్న సవాళ్లను అధిగమించేందుకు ఈ బిల్లు అవసరమని మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం భావించింది. నిజానికి ‘అర్బన్ నక్సల్’ అనే పదాలను తొలగించి, సవరించిన బిల్లులో ‘తీవ్రవాద వామపక్ష భావజాలం’ అనే పదాలు చేర్చారు. అంతిమంగా అర్బన్ నక్సల్స్ నిర్మూలనే రాష్ట్రప్రభుత్వ లక్ష్యంగా ఈ బిల్లును రూపొందించారు.

సవరించిన బిల్లు కూడా వివాదాస్పదమే.. అనేందుకు అన్ని రాజకీయ పార్టీలు మద్దతునివ్వలేదు. అందుకే బిల్లు మూజువాణి ఓటుతో అసెంబ్లీ ఆమోదం పొందింది. నక్సలిజానికి మహారాష్ట్ర స్వర్గంగా మారిందని, ఇతర రాష్ట్రాల్లో నిషేధానికి గురైన నాలుగు తీవ్రవాద సంస్థలు కూడా మహారాష్ట్రలో తమ కార్యకలాపాలు సాగిస్తున్నాయని, బిల్లుపై చర్చ సందర్భంగా ముఖ్యమంత్రి ఫడ్నవీస్ చెప్పారు.

బయటికి కనిపిస్తున్నట్టుగా ఈ బిల్లు అర్బన్ నక్సల్స్‌ను పంపేసేందుకా లేక ప్రతిపక్ష రాజకీయ పార్టీల గొంతు నొక్కేందుకా.. అనేది చర్చనీయాంశంగా మారింది. నిజానికి 2024 జూలైలో జరిగిన అసెంబ్లీ వర్షాకాల సమావేశాల్లో ఏక్‌నాథ్ షిండే నాయకత్వంలోని మహాయుతి ప్రభుత్వం వివాదాస్పదమైన ఈ బిల్లును మొదటిసారి ప్రవేశపెట్టింది.

అప్పుడది ఆమోదం పొందలేదు. బిల్లులో పేర్కొన్న వామపక్ష భావజాలం, మిగతా రాజకీయ భావజాలాల వలె దేశంలో ఎప్పటినుంచో ఉన్నప్పుడు, ఇప్పుడు కొత్తగా దానిని నిర్మూలించాలని, చూడటటేమిటని నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ (ఎన్‌సీపీ) ఎమ్మెల్యేలు ప్రశ్నిస్తున్నారు. మీకు ఇష్టం లేని భావజాలం గలవారిని కటకటాల వెనక్కి పంపించాలన్న ధోరణి సరైంది కాదని ఆ పార్టీ స్పష్టం చేసింది.

ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసిన కమిటీలో సభ్యులుగా ఉన్న ప్రతిపక్ష సభ్యులు కూడా అసెంబ్లీలో ఆ బిల్లుపై తమ అభ్యంతరాలు తెలిపారు. దళితులు, అంగన్‌వాడీ కార్యకర్తలు, రైతులు తమ సమస్యలపై ఆందోళనలకు దిగడం సర్వసాధారణం. ఈ బిల్లు వల్ల భవిష్యత్‌లో ఇలా ఆందోళనకు దిగినవారిని అరెస్టు చేయరని గ్యారెంటీ లేదని ప్రతిపక్ష సభ్యులు అనుమానాలు వ్యక్తం చేశారు. వామపక్ష భావజాల సంస్థల్లో సభ్యులు కాకపోయినా, ఆ సంస్థలతో సంబంధం వున్నవారికి సానుభూతి తెలిపినా ఈ బిల్లు ప్రకారం నేరమే అవుతుంది.

వారిని జైలుకు పంపించొచ్చని ప్రతిపక్షాలు ఆందోళన వ్యక్తం చేశాయి. జాతీయ స్థాయిలో ఇప్పుడు పనిచేస్తున్న ‘ఉపా’ వంటి చట్టాలకు తోడుగా, రాష్ట్రానికి అదనపు అధికారాలతో విద్యాసంస్థల్లో, సాంస్కృతిక రంగంలో, ఎన్జీవోల్లో వున్న ‘అర్బన్ నక్సల్స్’ను తొలగించడమే ఈ బిల్లు లక్ష్యంగా కనిపిస్తున్నది.