“కలియుగ దైవం శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు స్వయంభుగా వెలసి.. సాలగ్రామరూపుడై భక్తులకు దర్శనమిస్తూ .. ఆర్తజన రక్షకుడై, భక్తులపాలిట కల్పవృ క్షమై పూజలందుకుంటున్న క్షేత్రం.. వెయ్యి సంవత్సరాల చరిత్ర.. ఆలయాన్ని ప్రతాపరుద్రదేవుడు నిర్మించిన ఘనత.. విజయనగర సామ్రాజ్య చక్రవర్తి శ్రీకృష్ణదేవరాయలు పునరుద్ధరించిన వైభవం.. భవ్య క్షేత్రమై తెలంగాణ చిన్న తిరుపతిగా ప్రసిద్ధి చెంది.. అశేష భక్త జన దేదీప్యమానంగా వెలుగొందుతున్న జమలాపురం వెంకన్నస్వామి క్షేత్ర విశేషాలపై ‘విజయక్రాంతి’ ప్రత్యేక కథనం..”

1. భవ్య క్షేత్రమై విలసిల్లుతున్న వెంకన్నస్వామి ఆలయం
2. తెలుగు రాష్ట్రాల నుంచి తరలొస్తున్న భక్తులు

జమలాపురం భవ్యక్షేత్రంలోని శ్రీవారిని దర్శించుకునేందుకు భక్తులు రాష్ట్ర నలుమూలల నుంచి వస్తుంటారు. ఖమ్మం జిల్లా మధిర సమీపంలోని ఎర్రుపాలెం మండలం జమలాపురం గ్రామం జములవాయి దుర్గంపైన ఉన్న శ్రీవారి పుణ్య క్షేత్రం తెలంగాణ చిన్న తిరుపతిగా విరాజిల్లుతోంది.  

శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు స్వయంభుగా వెలసి..

జమలాపురంలో కలియుగ దైవమైన శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు స్వయంభుగా వెలసి ఆర్తజన రక్షకుడై, భక్తుల పాలిట కల్ప వృక్షం గా పూజలందుకుంటున్నాడు. ఈ పుణ్యక్షే త్రాన్ని భక్తులు తెలంగాణ చిన్న తిరుపతిగా భావిస్తారు.

ఈ క్షేత్రానికి వెయ్యి సం వత్సరాలకు పూర్వమే సుదీర్ఘమైన చరిత్ర కలిగి ఉన్నట్లు చారిత్రక ఆధారాలు ఉన్నా యి. స్వామివారు ఇక్కడికి రోజూ వచ్చి పశువుల తో ఆడుకునే వారని చరిత్ర చెబుతుంది. అలాగే ఇక్కడి గుట్టలో జాబాలి మహర్షి స్వామి అనుగ్రహం పొందాడని ప్రసిద్ధి. ఈ ఆలయాన్ని  శ్రీకృష్ణదే వరాయలు పునరు ద్ధరించారు.

ఆలయ చరిత్ర..

కలియుగదైవమైన శ్రీనివాసుడు స్వయంభుగా వెలసిన గొప్ప క్షేత్రం ఇది. ఇక్కడ స్వామి సాలగ్రామరూపుడై భక్తులను ఆదుకుంటున్నాడు. ఈ ఆలయాన్ని క్రీ.శ.625వ సంవత్సరంలో ప్రతాపరుద్రదేవుడు నిర్మించినట్లు చరిత్ర. ఈ క్షేత్రంలోనే జాబిలిమహర్షి తపస్సు చేసి, ఈ ప్రదేశంలో ప్రతిష్టింజేసాడని మరొక పురాణ గాధ. జమలాపుర క్షేత్రంలో నేటికీ ఈ మహర్షి చేత నిర్మించిన పుష్కరిణి సకల పాపహరిణిగా పవిత్రను పొందింది.

అనంతర కాలంలో శ్రీకృష్ణదేవ రాయలు ఈ ఆలయాన్ని పునరుద్ధ్దరించాడు. పూర్వం అక్కుభట్టు అనే అర్చకుడు స్వామిని సేవిస్తుండేవాడు. కాలక్రమంలో వృద్ధాప్యం పైబడటం వల్ల స్వామికి పూజాధికాలను చేయలేకపోయే వాడు. అక్కుభట్టు తన అసహాయతకు చింతిస్తూ, ‘స్వామీ నీకు ఆకలైతే నువ్వే కొండ దిగి వచ్చి నైవేధ్యాన్ని ఆరగించు’ అని వేడు కోసాగానే, స్వామి అదృశ్య రూపంలో సరేనన్నట్లు ఆలయ చరిత్ర చెబుతుంది. అయితే అక్కు భట్టుకు తాను కొండదిగి వస్తున్నప్పుడు వెనక్కి తిరిగి చూడరాదని స్వామి షరతు విధించారు.

స్వామి మాట ప్రకారం.. అక్కుభట్టు ముందు, ఆయన వెనుక స్వామి కొండదిగి రాసాగారు. అప్పుడు ఆ విప్రునికి ఓ పెద్దశబ్దం వినిపించింది. ఆ శబ్దమేమిటని అక్కుభట్టు వెనక్కి తిరిగిచూడగా, అక్కడ బంగారు రంగులో ప్రకాశిస్తున్న పాదముద్ర కనిపించింది. ఆ విధంగా స్వామి సాలగ్రామ రూపంలో జమలాపురం గుట్టపై వెలిశాడని భక్తుల విశ్వాసం.  

తొలి పంట స్వామి వారికే సమర్పణ

ఇక్కడి స్వామి ఆరోగ్య ప్రదాత, విద్యా ప్రదాత అని నమ్మకం. అందుకే పాడి పంటల్లో ఆయనకు మొదట భాగం ఇస్తారు. స్వామిమీద భక్తితో తమ పొలాల్లో పంటలు, తోటల్లో కాసిన కాపులో, ఇలా ప్రతిదానిలో స్వామికి ముందు కొంత సమర్పిస్తారు.  

ఇలా చేరుకోవచ్చు..

ఖమ్మం జిల్లా ఎర్రుపాలెం మండలంలో ఉన్న జమలాపురం చేరుకోవటానికి రైలు, రోడ్డు మార్గాలు ఉన్నాయి. జమలా పురం విజయవాడ నుంచి 60 కి.మీ., ఖమ్మం నుంచి 80 కి.మీ. దూరంలో ఉంటుంది. భద్రాచలం, విజయవాడ రాష్ట్ర రహదారిలోని మైలవరం నుంచైతే 20 కి.మీ. వెళ్లాలి. మధిర, విజయవాడ, ఇబ్రహీంపట్నం, తిరువూరు డిపోల నుంచి బస్సు సౌకర్యం ఉంది. 

ఉత్సవాలు, పెళ్లిళ్ల సందడి

స్వామి ఆలయంలో ప్రతి ఏటా మార్చి, ఏప్రిల్‌లో బ్రహ్మోత్సవాలు నిర్వహిస్తారు. శ్రీరామనవమి సందర్భంగా శ్రీ సీతారాముల కల్యాణం వైభవంగా నిర్వహిస్తారు. జనవరి 1న, ఉగాది పర్వదినాల్లో తెలంగాణ, ఏపీ రాష్ట్రాల నుంచి వేలాది మంది భక్తులు తరలొచ్చి, స్వామిని దర్శించుకుంటారు.

శ్రీవేంకటేశ్వర స్వామి సన్నిధిలో వివాహాలు చేసుకుంటే శుభం కలుగుతుందనేది ఈ ప్రాంత వాసుల విశ్వాసం. దీంతో శావ్రణ, కార్తీక మాసాల్లో, వేసవిలో పెళ్లిళ్లు కోలాహలంగా జరుగుతాయి. నిర్వహణ కోసం దశాబ్దాల క్రితమే టీటీడీ ఇక్కడ కల్యాణ మండపాన్ని నిర్మించింది.