ఆర్. రాజన్న :

ఒకప్పుడు శాస్త్రవేత్తలకు స్వర్గధామంగా ఉన్న అమెరికాలో ఇవాళ వారికి అత్యంత గడ్డు పరిస్థితులు ఏర్పడినాయి. స్వదేశీ ప్రయోజనం పేరుతో ట్రంప్ సర్కారు ఇటీవలి కాలంలో అవలంభిస్తున్న పలు అంతర్జాతీయ వ్యతిరేక విధానాలు అక్కడ అటు విద్యార్థులనేకాక ఇటు ఉద్యోగులు, చివరకు శాస్త్రవేత్తలను సైతం ఇబ్బందుల పాలు చేస్తున్నాయి. అమెరికాలోని సైన్స్, పరిశోధనా సంస్థలకు భారీగా విధిస్తున్న నిధుల కోతలు శాస్త్రవేత్తలను ఆర్థిక సంక్షోభంలోకి నెట్టేస్తున్నాయి.

ఈ తరుణంలోనే యూరప్, చైనాలలో కొత్తగా ప్రారం భమవుతున్న పరిశోధనా కార్యక్రమాలకు అనేకమంది శాస్త్రవేత్తలు ఆకర్షితులవుతున్న ట్లు తెలుస్తున్నది. నిరాశ, నిస్పృహలో ఉన్న ప్రతిభావంతులైన పరిశోధకులు చాలామంది దేశం విడిచి వెళ్లే పరిస్థి తులు ఉన్నట్టు వార్తలు వస్తున్నాయి.

ఫ్రాన్స్ అయితే సురక్షితమైన ప్రత్యామ్నాయ స్వర్గధామాన్ని అమెరి కాలోని పరిశోధకులకు అందిస్తున్నది. నిధుల కోతలను ఎదుర్కొంటున్న అమెరికన్ పరిశోధకులకు ఫ్రాన్స్‌కు చెందిన ఐక్స్-మార్సెయిల్ విశ్వవిద్యాలయం స్వాగతం పలుకుతోంది.

ప్రపంచవ్యాప్తంగా అత్యుత్తమ, ప్రకాశవంతమైన వ్యక్తుల కోసం చాలా కాలంగా అ యస్కాంతం వలె ఆకర్షిస్తున్న పలు అమెరికన్ సంస్థలు ఇవాళ్టికి అవాంఛనీయ మేధోక్ష యానికి కారణమవుతున్నట్లు తెలుస్తున్నది. దశాబ్దాలుగా వచ్చిన ఫిర్యాదుల నుంచి ఇది ఒక పదునైన తిరోగమనంగా విశ్లేషకులు చెబుతున్నారు. ఇప్పటి గణాంకాల ప్రకారం వ్యతిరేక దిశలో పరిస్థితులు మేధోక్షయానికి దారితీశాయి. ప్రపంచంలో అత్యంత విస్తృతంగా ప్రజాదరణ పొందిన శాస్త్రీయ పత్రిక, బ్రిటిష్-ఆధారిత ‘నేచర్’ నిర్వహించిన అధ్యయనం మేరకు, స్పందించిన 1,200 మంది అమెరికన్ శాస్త్రవేత్తలలో మూడు వంతులు అమెరికాను విడిచి పెట్టాలని ఆలోచిస్తున్నారు. కారణం జనవరిలో డొనాల్డ్ ట్రంప్ తన రెండవ అధ్యక్ష పదవీకాలం ప్రారంభించిన నాటినుంచీ సామూహిక తొలగింపు లు, అంతరాయాలు సంభవిస్తుండటమే. మే 22న ప్రకటించిన కఠినమైన, అసాధారణ చర్యద్వారా ప్రతికూల వాతావరణాన్ని విడిచిపెట్టాలనే నిర్ణయం సులభతరం కావచ్చు. ఇది ప్రపంచంలోని అత్యంత ప్రతిష్ఠాత్మక విశ్వవిద్యాలయం అయిన హార్వ ర్డ్‌ను అంతర్జాతీయ విద్యార్థులను చేర్చుకోకుండా నిషేధించింది. ప్రైవేట్ విశ్వవిద్యాల యాల ప్రవర్తనపై సమాఖ్య పరిపాలన ఎంతగా ప్రభావం చూపుతుందనే దానిపై సుదీర్ఘమైన చట్టపరమైన వివాదం తర్వాత ఇది జరిగింది. 

యూరోపియన్ కమ్యూనిటీ ప్రణాళిక

యూఎస్ సైన్స్ కమ్యూనిటీ సభ్యులు కొత్త ఉద్యోగాలలో స్థిరపడటానికి 500 మిలియన్ యూరోల (డా. 566 మిలియన్లు) పెట్టుబడి ద్వారా యూరప్‌ను పరిశోధకులకు అయస్కాంతంగా మార్చే యూరోపియన్ కమ్యూనిటీ ప్రణాళికను రూపొందిస్తున్నట్టు తెలుస్తున్నది. దీనిద్వారా నిరాశ చెందిన అమెరికన్ పరిశోధకులను ఆకర్షించాలన్నది ప్రణాళిక. అదే సమయంలో, ఆగ్నేయ నగరమైన షెన్‌జెన్ (చైనా)లో ఒక పెద్ద ఎత్తున పరిశోధన ఆపరేషన్‌కు ఇటీవల తొలగించబడిన శాస్త్రవేత్తల ను నియమించడానికి చైనా దృఢ సంకల్పం తో ప్రయత్నిస్తున్నట్టు కూడా వార్తలు వస్తున్నాయి. అక్కడ కృత్రిమ మేధస్సు, బిగ్‌డేటా, క్లౌడ్ కంప్యూటింగ్, అత్యాధునిక ఆవిష్కరణలలో అపరి మిత అవకాశాలు వేచి ఉన్నా యి. సెంటర్స్ ఫర్ డిసీజ్ కంట్రోల్ అండ్ ప్రివెన్షన్, నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్స్ ఆఫ్ హెల్త్, నేషనల్ ఓషియానిక్ అండ్ అట్మాస్ఫియరిక్ అడ్మినిస్ట్రేషన్, నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ స్టాండర్డ్స్ అండ్ టెక్నాలజీ వంటి ఫెడరల్ ఏజెన్సీలలో వరుసగా తొలగింపుల తర్వాత యూరోపియన్, చైనీస్ కార్యక్రమాలు రెండూ ముందుకు వచ్చాయి. హార్వర్డ్ సహా అగ్రశ్రేణి విశ్వవిద్యాలయాలలో పరిశోధన ప్రాజె క్టులు నిలిచిపోవడంతోనే ఈ పరిస్థితి ఏర్పడినట్టు తెలుస్తున్నది. 

ప్రపంచంలోని అత్యంత ధనవంతుడు, ట్రంప్ సన్నిహితుడు ఎలోన్ మస్క్ నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వ సామర్థ్య విభాగం (డిపా ర్ట్‌మెంట్ ఆఫ్ గవర్నమెంట్ ఎఫీషియన్సీ ఢీవోజిఈ) ఈ కోతలను విధించిం ది. ఆయ న ఎన్నికల ప్రచారం మొత్తం డా. 288 మిలియ న్ల విలువైన మస్క్ విరాళాల నుంచి ప్రయోజనం పొందినట్లు కూడా చెబుతున్నారు. ‘ఢీవోజిఈ’ నిర్దేశించిన కోతలు, తొలగింపుల తరంగం అమెరికన్ శాస్త్రీయ సమాజాన్ని ఎంతగానో ఆందోళనకు గురిచేసింది. వివిధ రంగాలలో దాదాపు 100,000 మంది శాస్త్రవేత్తలకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న 47 శాస్త్రీయ సంఘాలు, సంఘాలు, సంస్థలు సమాఖ్య శాస్త్రవేత్తలను రక్షించాలని కాంగ్రెస్‌ను కోరాయి కూడా. యూనియన్ ఆఫ్ కన్సర్న్‌డ్ సైంటిస్ట్స్ నుంచి వచ్చిన లేఖలో ఈ విజ్ఞప్తి వచ్చింది. 

కొత్త ప్రతిభావంతుల కోసం 

శాస్త్రీయ పరిశోధన సంస్థలకు ప్రస్తుత శత్రుత్వ వాతావరణంలో యుఎస్‌లో తమ కెరీర్లను కొనసాగించడాన్ని వదులుకునే అమెరికన్లకు యూరోపియన్ యూనియన్, చైనా మాత్రమే అవుట్లెట్లు కావు. జర్మనీలో, బయోమెడిసిన్, ఆస్ట్రోఫిజిక్స్, పర్యావరణ శాస్త్రంలో అగ్రశ్రేణి పరిశోధనా సౌకర్యాలకు నిలయమైన మాక్స్ ప్లాంక్ ఇన్‌స్టిట్యూట్స్‌ను దాని అధ్యక్షుడు పాట్రిక్ క్రామెర్, ఏకంగా ‘నిరాశ చెందిన అమెరికన్ల కోసం ఏర్పడిన కొత్త ప్రతిభావంతుల సమూహం’ అని పిలుస్తున్నారంటే పరిస్థితి తీవ్రతను అర్థం చేసుకోవచ్చు. అయితే, అమెరికా దేశం వెలుపల నుంచి ఎంతమంది అమెరికన్లు ఆఫర్లను స్వీకరిస్తారో తెలియదు. కానీ, జీవితాన్ని మార్చే ప్రణాళికలకు సమయం పడుతుంది. వెళ్లిపోయేవారిని దేశభక్తి లేనివారిగా ముద్ర వేస్తారేమో అనే భయాలు కూడా కొందరిలో లేకపోలేదు. అమెరికాలోని హైలీ సైటెడ్ పరిశోధకులలో దాదాపు పది శాతం మంది యూరప్ నుంచి కనీసం ఒక బ్యాచిలర్, మాస్టర్స్ డిగ్రీ లేదా పీహెచ్‌డీ కలిగి ఉన్నారు. అందువల్ల ఆ ప్రాంతంతో వారు సుపరిచితులుగానే చెబుతున్నారు. ఉదారమైన తరలింపు ప్రోత్సాహకాలను పరిగణనలోకి తీసుకుంటే, వారిని తిరిగి గెలుచుకోవడం వల్ల రాబోయే రెండేళ్లలో యూరప్‌ను పరిశోధకులకు అయస్కాంతంగా మార్చడం చాలా సులభమన్న అభిప్రాయమూ వ్యక్తమవుతోంది. 

ఫ్రాన్స్‌లో మరో సురక్షితమైన వర్సిటీ

ఇక, ఫ్రాన్స్‌లో దక్షిణాన ఉన్న ఐక్స్-మార్సెయిల్ విశ్వవిద్యాలయం అయితే ఏకంగా ‘సేఫ్ ప్లేస్ ఫర్ సైన్స్’ పేర్న ప్రత్యేక కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభిస్తున్నట్టు వార్తలు వచ్చాయి. హింసనుంచి విముక్తి పొంది తమ పనిని కొనసాగించాలనుకునే అమెరికన్ పరిశోధకులకు సురక్షితమైన, ఉత్తేజకర మైన వాతావరణాన్ని ఆ వర్సిటీ అందించగలదని విశ్లేషకులు చెబుతున్నారు. యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లోని శాస్త్రవేత్తలు తమ పరిశోధనలలో బెదిరింపులకు లేదా అడ్డంకులకు గురవుతున్నట్లు భావించే సమయంలో, ఆవిష్కరణ, శ్రేష్ఠత, విద్యా స్వేచ్ఛకు అనుకూలమైన వా తావరణంలో తమ పనిని కొనసాగించాలనుకునే వారికి ఇదొక సువర్ణావకాశమే కావ చ్చు. ఈ అంకితభావంతోనే పై పథకాన్ని ప్రారంభిస్తున్నట్లు విశ్వవిద్యాలయం తెలిపింది. ఈ సంస్థ తనను తాను యూరోపి యన్ పరిశోధనలో ప్రధాన పాత్రధారిగా నూ అభివర్ణించుకోవడం గమనార్హం. అత్యాధునిక మౌలిక సదుపాయాలు, ప్రధాన అంతర్జాతీయ సహకారాలు, కొత్త, భవిష్యత్తును చూసే పరిశోధన అంశాలపై పని చేసే శాస్త్రవేత్తలకు బలమైన మద్దతు అక్కడ లభిస్తుందనికూడా వార్తలున్నాయి. “ఈ కార్యక్ర మం అమెరికన్ పరిశోధకులను లక్ష్యంగా చేసుకుంటుంది. వారికి బోధనా విధులు ఉన్నా లేకపోయినా, మూడు సంవత్సరాల వరకు పరిశోధన బడ్జెట్‌తోపాటు ఉపాధి ఒప్పందాన్ని కూడా అందిస్తుంది. ఉద్యోగ ఒప్పందం అభ్యర్థి ప్రొఫైల్‌పై ఆధారపడి ఉంటుంది. కానీ విశ్వవిద్యాలయం యూరోకరెన్సీ 300,000 (అమెరికన్ డాలర్స్ 326,000) వరకు పరిశోధన బడ్జెట్, పేర్కొనని పునరావాస సహాయాన్ని వాగ్దానం చేస్తుందని కూడా విశ్లేషకులు అంటున్నారు. 

“జనవరిలో అధ్యక్షుడు ట్రంప్ పదవీ బాధ్యతలు స్వీకరించినప్పటి నుంచి, ఆయన పరిపాలన కీలకమైన ప్రజారోగ్యం, సైన్స్ ఏజెన్సీలలో వేలాది ఉద్యోగాలను తగ్గించింది. కొన్ని రంగాలలో పరిశోధన నిధులను స్తంభింపజేసింది. దాని రాజకీయ ఎజెండాతో సరిపోని గ్రాంట్లను రద్దు చేసింది” అని ‘నేచర్’ పత్రిక తెలిపింది. ‘నేచర్’ ఎత్తి చూపినట్లుగా, యూరప్‌లో జీతాలు సాధారణంగా ఇలాంటి స్థాయి అనుభవం ఉన్న అమెరికన్ పరిశోధకుల కంటే తక్కువగా ఉంటాయి. కానీ, కొంతమంది శాస్త్రవేత్తలకు ఎంపిక ట్రంప్ చిన్న చేతుల్లో రద్దు చేయబడటం లేదా మధ్యధరా తీరానికి దగ్గరగా వెళ్లడం మధ్య ఉండవచ్చు.