1. నిబంధనల ఉల్లంఘనలను ఉపేక్షించొద్దు
2. యంత్రాంగం ‘సీఐఆర్టీ’ ప్రమాణాలు అమలు చేయాలి
3. స్లీపర్ బస్సుల్లో అగ్ని ప్రమాదాలపై ఎన్‌హెచ్‌ఆర్సీ సీరియస్ 
4. రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలకు కీలకమైన మార్గదర్శకాలు 

న్యూఢిల్లీ, నవంబర్ 29: కొద్దిరోజుల క్రితం ఏపీలోని కర్నూల్‌లో స్లీపర్ బస్సులో అగ్ని ప్రమాదం సంభవించి 19 మంది ప్ర యాణికులు సజీవదహనమయ్యారు. అలా గే రాజస్థాన్‌లో జరిగిన మరో స్లీపర్ బస్సు అగ్నిప్రమాదంలో మరో 20 మంది ప్రయాణికులు అహుతయ్యారు.

రెండు ఘటనలు యావత్ దేశం దిగ్భ్రాంతి చెందేలా చేశాయి. బస్సుల్లో భద్రతా ప్రమాణాలు పాటించకపోవడం, యంత్రాంగం తనిఖీలు చేపట్టకపో వడం, డ్రైవర్ క్యాబిన్ బస్సు లోపలి భాగానికి అనుసంధానం లేకపోవడం, అగ్నిప్రమా దం సంభవించినప్పుడు నియంత్రించే పరికరాలు అందుబాటులో లేకపోవడం, యాజ మాన్యాలు ఇష్టానుసారంగా బస్సులోపల ఆల్ట్రేషన్ చేయిస్తుండటంతోనే ప్రమాదాలు సంభవిస్తున్నట్లు ఫోరెన్సిక్, క్లూస్ టీం, పోలీస్ నివేదికలు స్పష్టం చేస్తున్నాయి.

దీం తో ప్రయాణికులు స్లీపర్ బస్సుల్లో ప్రయాణించాలంటేనే ఆలోచించే పరిస్థితి ఏర్ప డింది. ప్రమాదాలపై తాజాగా జాతీయ మా నవ హక్కుల కమిషన్ (ఎన్‌హెచ్‌ఆర్సీ) స్పం దించింది. ప్రైవేటు బస్సుల్లో భద్రతా ప్రమాణాలపై శనివారం రాష్ట్రప్రభుత్వాలకు మార్గ దర్శకాలు జారీ చేసింది.

నిబంధనలకు విరుద్ధంగా ట్రావెల్స్ యాజమానులు నడుపుతు న్న బస్సులను నిర్దాక్షిణ్యంగా పక్కన పెట్టాలని ఆదేశించింది. ప్రమాదాలు నివారించద గినవేనని, బస్సు తయారీదారులు, ట్రావెల్స్ యాజమానుల ‘క్రిమినల్ నిర్లక్ష్య వైఖరి’ని ఉపేక్షించొద్దని సూచించింది.

మార్గదర్శకాలివీ..

ప్రస్తుతం దేశంలో ప్రయాణికులకు సేవలందిస్తున్న ప్రైవేటు బస్సుల్లో 50 శాతానికి పైగా స్లీపర్ ఏసీ బస్సులే ఉంటున్నాయి. ఆయా బస్సులోని లోపలి భాగం ఇరుకుగా ఉంటున్నది. అగ్నిప్రమాదాలు, రోడ్డు ప్రమాదాలు సంభవించినప్పుడు, ఆ ఇరుకు మా ర్గం నుంచి ప్రయాణికులు బయటకు రా వడం కష్టతరమవుతున్నది. కాబట్టి బస్సులోపలి మార్గం కొంచెం విశాలంగా ఉండేట్లు చూసుకోవాలి.

ప్రతి బస్సులోనూ అగ్ని ప్రమాదాలను కట్టడి చేసే విధంగా రక్షణ వ్యవస్థ ఉండాలి. అత్యాధునికమైన యంత్ర పరికరాలు అందుబాటులో ఉండాలి. ట్రావె ల్స్ యాజమానులు ఎప్పటికప్పుడు బస్సు ల కండీషన్‌ను చెక్ చేయించాలి. లోపాలు గుర్తిస్తే వెంటనే వాటిని సవరించాలి. బస్సు ల్లో అత్యవసర ద్వారాలు ఉన్నప్పటికీ అవి పెద్దగా ఉపయోగపడటం లేదు.

ఆ చోట సీ ట్లు బిగించడం వల్ల అత్యవసర సమాయా ల్లో ప్రయాణికులకు ఆ ద్వారం ఉపయోగపడటం లేదు. భద్రతా ప్రమాణాలపై రవాణా శాఖ అధికారులు బస్సుల రిజిస్ట్రేషన్, పునరుద్ధరణ సమయాల్లో స్లీపర్‌బస్సుల్లో తనిఖీ చేయాలి. సీఐఆర్టీ సిఫార్సులన్నీ అమలయ్యేలా చూడాలి.