తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలపై విద్యార్థులకు అవగాహన..

డాక్టర్ కృష్ణ కుమారి..

గోపాలపేట: మన కుటుంబంలో ఎవరికైనా సడన్ గా గుండెపోటు వస్తే సీపీఆర్(CPR) పద్ధతి ఉపయోగించాలని ఆ విధంగా చేస్తే గుండెపోటు వచ్చిన వ్యక్తికి కొద్దిగా ఊరట కలుగుతుంది. సీపీఆర్ చేసే పద్ధతిపై డాక్టర్ కృష్ణకుమారి విద్యార్థులకు అవగాహన కల్పించారు. వనపర్తి జిల్లా గోపాలపేట మండల కేంద్రంలోని జిల్లా పరిషత్ ఉన్నత పాఠశాలలో మంగళవారం గుండెపోటు వచ్చిన వ్యక్తులకు సీపీఆర్ చేసే పద్ధతిపై అవగాహన కార్యక్రమాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. ఈ అవగాహన కార్యక్రమంలో డాక్టర్ కృష్ణకుమారి, డాక్టర్ చాంద్ పాష లు సీపీఆర్ చేసే పద్ధతిపై మాట్లాడారు. 

గుండె కొట్టుకోవడం ఆగిపోయినప్పుడు వారి ప్రాణాలను కాపాడేందుకు చేసే అత్యవసర ప్రక్రియే సీపీఆర్ అని తెలిపారు. గుండెపోటు ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో జనాలు ఎక్కువగా ఎదుర్కొంటున్న ఆరోగ్య సమస్య అన్నారు. ఈ మధ్యకాలంలో గుండెపోటు కేసులు విపరీతంగా పెరిగిపోయాయి. చిన్న, పెద్ద తేడా లేకుండా వస్తుంటాయని తెలిపారు.  ఎలాంటి జబ్బులు లేకుండా ఆరోగ్యంగా ఉన్న వారు సైతం గుండెపోటు బారిన పడుతున్నారు. సడెన్ గా హార్ట్ ఎటాక్ తో కుప్పకూలిపోతున్నారు. చికిత్స అందించడం ఏ మాత్రం ఆలస్యం అయినా ప్రాణాలు గాల్లో కలిసిపోతాయనీ చెప్పారు.

1) సీపీఆర్ సూత్రాలు...

-చెస్ట్ కంప్రెషన్స్

* బాధితుడి పక్కన మోకాళ్ల మీద కూర్చోవాలి.

* ఆ వ్యక్తి రొమ్ము మధ్య ఎముక కింద భాగంలో ఒక చేతి మీద ఒక చెయ్యి పెట్టి, వేళ్ళ మధ్య వేళ్ళను పెట్టి.. మన శరీరం బరువు మొత్తం పడేలా, పైకి లెక్కపెడుతూ నిమిషానికి 100-120 సార్లు ఛాతి మీద ఒత్తాలి.

* ప్రతిసారి 2-2.5 అంగుళాలు లోపలికి, లేక ఛాతిలో మూడవ వంతు లోపలికి వెళ్ళి వచ్చేలాగా నొక్కాలి.

* పక్కటి ఎముకల మీద ఆ బలం పెడితే విరిగిపోతాయని గుర్తు పెట్టుకోవాలి.

* కొన్నిసార్లు సరిగ్గా సీపీఆర్ చేసినప్పటికీ ఆ ఎముకలు విరిగే అవకాశం ఉంటుంది. అయినా కంగారు పడకూడదు. ప్రాణాలు నిలిస్తే అవి సులువుగానే అతుక్కుంటాయని వైద్య నిపుణులు చెబుతున్నారు.

2) ఎయిర్‌వే పేటెన్సీ....

* సాధారణంగా పడుకొని ఉన్నప్పుడు, ఆ వ్యక్తి నాలుక వెనుకకు పడిపోవడం వల్ల, గాలి ద్వారం మూసుకు పోయే ప్రమాదం ఉంటుంది.

* గాలి వెళ్ళే ద్వారం పూర్తిగా తెరిచి ఉండడానికి, ఆ వ్యక్తి తలను వెనక్కి అని, దవడ పైకి లేపి ఉంచాలి.

* దానితో గాలి ద్వారం తెరిచి ఉండడం వల్ల, కొంత వరకు గాలి ఊపిరితిత్తులలోకి వెళ్తుంది.

3) శ్వాస ఆడేలా చూడటం...

* బాధితుడికి ఊపిరి అందించడానికి ఆక్సిజన్ మాస్క్ వెంటనే అందుబాటులో ఉండకపోవచ్చు. అప్పుడు సన్నటి రుమాలు లేక ఏదైనా క్లాత్ అడ్డుగా పెట్టుకొని గాలి అందించవచ్చు.

* నోరు పూర్తిగా నోటితో మూస్తూ, ముక్కును వేళ్లతో లేదా చెంపతో మూసి, గాలి ద్వారం తెరిచి ఉండేలా తలను పట్టుకొని, ఆ వ్యక్తి ఛాతి పైకి లేచేలా పూర్తిగా ఒక సెకను గాలిని ఊదాలి.

* ప్రతి 30 కంప్రెషన్స్‌కు రెండు సార్లు (30:2) గాలి అందిస్తూ సీపీఆర్‌ను కొనసాగించాలి.

* ఇలా చేయడం చాలా అలసట కలిగిస్తుంది. అందుకే 2 నిమిషాలకు ఒకసారి మరొకరి సాయం తీసుకునే ప్రయత్నం చేయాలి.

* కాసేపటి తర్వాత గుండె కొట్టుకోవడం మొదలైందా లేదా అని మెడ పక్కన వేళ్లు పెట్టి పల్స్ చూడాలి.

* గుండె కొట్టుకోవడం మొదలై, ఊపిరి తీసుకునే వరకు ఇది కొనసాగించాలి.

* అప్పటికీ బాధితుడు స్పృహలోకి రాకపోతే ఒక పక్కకు తిప్పి (రికవరీ పొజిషన్‌లో) పడుకో పెట్టి ఉంచాలి.

ఈ కార్యక్రమంలో ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం వైద్యాధికారిని ఆయన డాక్టర్ కృష్ణకుమారి, డాక్టర్ చాంద్ పాషా, సూపర్వైజర్స్ హెడ్మాస్టర్స్ టీచర్స్ ఏఎన్ఎం, ఆశాలు పాల్గొన్నారు.