న్యూఢిల్లీ: అగ్నిప్రమాదం, బాధిత కుటుంబాల పునరావాసానికి రూ.5,940 కోట్లతో సవరించిన ఝరియా మాస్టర్ ప్లాన్ (Jharia Master Plan)ను ప్రభుత్వం బుధవారం ఆమోదించింది. ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ అధ్యక్షతన జరిగిన కేబినెట్ సమావేశంలో ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నారు. ఈ ప్రణాళిక కింద పునరావాసం పొందుతున్న కుటుంబాలకు స్థిరమైన జీవనోపాధి కల్పనపై సవరించిన ఝరియా మాస్టర్ ప్లాన్ మరింత బలమైన ప్రాధాన్యతనిస్తుంది. ఆర్థిక వ్యవహారాల క్యాబినెట్ కమిటీ ఝరియా మాస్టర్ ప్లాన్ కోసం రూ.6,000 కోట్ల వ్యయాన్ని ఆమోదించిందని ప్రభుత్వ వర్గాలు తెలిపాయి.

తాజా ఝరియా మాస్టర్ ప్లాన్ ఆగస్టు 2021లో గడువు ముగిసింది. ప్రభుత్వం ఆగస్టు 12, 2009న 12 సంవత్సరాల కాలానికి రూ.7,112 కోట్ల అంచనా పెట్టుబడితో ఆమోదించింది. అగ్నిమాపక నిర్వహణ, ప్రభావిత వ్యక్తుల పునరావాసం వంటి అంశాలను మాస్టర్ ప్లాన్‌లు కవర్ చేశాయి. మాస్టర్ ప్లాన్ 25.70 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో 595 స్థలాలను పునరుద్ధరించాలని గుర్తించింది. సెప్టెంబర్ 2023 నాటి డేటా ప్రకారం... అగ్నిప్రమాద ప్రభావిత ప్రాంతం 77 ప్రదేశాల నుండి (జాతీయీకరణకు ముందు కాలం) 17.32 చదరపు కి.మీ విస్తీర్ణంలో 67 ప్రదేశాలకు, 1.8 చదరపు కి.మీ విస్తీర్ణంలో 27 ప్రదేశాలకు గణనీయంగా తగ్గింది. 1916లో మొదటిసారి అగ్నిప్రమాదం సంభవించినప్పటి నుండి ఝరియా బొగ్గు క్షేత్రంలో ఓవర్‌బర్డెన్ శిథిలాల లోపల ఇటువంటి సంఘటనల సంఖ్య పెరిగిందని అధికారులు చెబుతున్నారు.

జాతీయాకరణకు ముందు ఈ గనులు ప్రైవేట్ యాజమాన్యంలో ఉండేవి, లాభాల ఆధారిత విధానంతో నిర్వహించబడేవి. జాతీయ కరణ తర్వాత, 1978లో ఝరియా బొగ్గు అగ్ని ప్రమాదాలను అధ్యయనం చేయడానికి పోలీస్ బృందం, భారతీయ నిపుణులను నియమించారు. ఈ దర్యాప్తులో బీసీసీఎస్(BCCL)  41 బొగ్గు గనులలో 77 మంటలు గుర్తించబడ్డాయి. అగ్ని ప్రమాదాలను పరిష్కరించడానికి, నివాసితులకు పునరావాసం కల్పించడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం 1996లో ఒక హై-పవర్ కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. 1999లో రెండు మాస్టర్ ప్లాన్‌లను రూపొందించి, వీటిని 2004లో సవరించి నవీకరించారు. 16 ప్రదేశాలలో అంచనా వేసిన 107 మెట్రిక్ టన్నుల బొగ్గులో జూన్ 2023 నాటికి దాదాపు 43 మెట్రిక్ టన్నులు వెలికితీసినట్లు ప్రభుత్వం ఒక ప్రకటనలో తెలిపింది. దీని విలువ దాదాపు ₹14,000 కోట్లు ఉంటుందని ప్రభుత్వ వర్గాలు వెల్లడించాయి.