గాంధీజీ స్వావలంబనను ఉటంకిస్తూ హైదరాబాద్ వర్సిటీ డీన్ ప్రొఫెసర్ నరేష్ కుమార్ శర్మ..

పటాన్ చెరు: కృత్రిమ మేధస్సు(Artificial intelligence) నిజంగా తెలివైనది కాదని, అది మానవ నిర్మిత గణాంక నమూనాల ద్వారా మాత్రమే పనిచేస్తుందని హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయంలోని స్కూల్ ఆఫ్ ఎకనామిక్స్ మాజీ డీన్ ప్రొఫెసర్ నరేష్ కుమార్ శర్మ అన్నారు. గీతం స్కూల్ ఆఫ్ హ్యుమానిటీస్ అండ్ సోషల్ సైన్సెస్ లోని పొలిటికల్ సైన్స్ విభాగం ఆధ్వర్యంలో ‘150 ఏళ్ల గాంధీ: కృత్రిమ మేధస్సు యుగంలో మహాత్మాగాంధీ జీవితం, వారసత్వాన్ని తిరిగి సందర్శించడం’ అనే అంశంపై గురువారం ఆయన ఆతిథ్య ఉపన్యాసం చేశారు. అభివృద్ధి చెందుతున్న సాంకేతికతల నేపథ్యంలో గాంధీ తత్వశాస్త్రంపై తన ఆలోచనలను పంచుకున్నారు. ‘ఏఐలో ఎంత కృత్రిమం, ఎంత మేధస్సు?’ అనే ఆలోచనాత్మక ప్రశ్నను లేవనెత్తుతూ ప్రొఫెసర్ శర్మ తన ప్రసంగాన్ని ప్రారంభించారు. అహింస, నైతిక బాధ్యత, సాధనాల పవిత్రత, ఆర్థిక చర్యల దీర్ఘకాలిక దృక్పథం వంటి గాంధీ సూత్రాలను ఆయన వివరించారు.

గాంధీ రచనల నుంచి తీసుకుంటూ, సాంకేతిక కేంద్రీకరణ పట్ల గాంధీకి ఉన్న సందేహాన్ని, వికేంద్రీకృత, సమాజ ఆధారిత అభివృద్ధి కోసం ఆయన వాదనను ప్రొఫెసర్ శర్మ నొక్కి చెప్పారు. గాంధీ 1929లో నిర్వహించిన చరఖా డిజైన్ పోటీని స్వావలంబన, గ్రామీణ సాధికారతతో ముడిపడి ఉన్న ఆవిష్కరణలను ప్రోత్సహించడానికి ఉదాహరణగా ఆయన పేర్కొన్నారు. కేంద్రీకృత శక్తి, యంత్రాలపై అతిగా ఆధారపడటం నైతిక విలువలను, వ్యక్తిగత స్వయం ప్రతిపత్తిని క్షీణింపజేస్తుందని గాంధీ చేసిన హెచ్చరికను ఆయన మరింత ప్రతిబింబించారు. ఈ ఆలోచనలను ఆధునిక యుగానికి అనుసంధానిస్తూ, ప్రొఫెసర్ శర్మ కృత్రిమ మేధస్సు యొక్క నైతిక, తాత్విక చిక్కులను ప్రశ్నించారు. సదస్యుల ప్రశ్నలకు ఆయన బదులిస్తూ, కొన్ని సోషల్ మీడియా వర్గాలలో గాంధీని విభజనకు బాధ్యత వహించాడని తప్పుగా చిత్రీకరిస్తున్నారని, చారిత్రక వాస్తవాలు ఇందుకు పూర్తిగా భిన్నంగా ఉన్నాయన్నారు. సాంకేతిక ఆధారిత సమాజాలు ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లను పరిష్కరించడంలో గాంధీ ఆలోచన యొక్క నిరంతర ఔచిత్యంపై ఆకర్షణీయమైన చర్చతో ఈ ఆతిథ్య ఉపన్యాసం ముగిసింది.